Hoe maken we een snelle vertaalslag van innovaties in het werkveld naar het technisch onderwijs?

Die vraag staat centraal in het tweede RIF-project (Regionaal Investeringsfonds mbo) van Dudoc XP in Heerhugowaard. Dudoc XP bestaat uit het Talland College en 4 mbo-opleidingsbedrijven onder één dak, in nauwe verbinding met het vmbo en honderden technische bedrijven in Noord-Holland Noord. Janny Martens, Suzanne den Dulk en Corinne Ruijter vertellen over het techniekconsortium, de ontwikkelingen en toekomstplannen.

Er is grote vraag naar meer en goed gekwalificeerd technisch personeel. “Het doel van Dudoc XP is daarom om zoveel mogelijk studenten te trekken”, zegt Janny. Ze is programmamanager bij het Talland College, penvoerder van het RIF-project. “Maar de innovatie in de sector gaat heel hard en het is een uitdaging om deze innovaties te vertalen naar het onderwijs.” Het practoraat Toekomstbestendig Techniekonderwijs (in oprichting bij Talland) met practor Susan Kuil-Winter, gaat daarom onderzoeken hoe Dudoc XP studenten nog beter kan voorbereiden op het werkveld. Daarnaast werd het consortium recent aangewezen als 1 van de 4 pilots van een hybride techniekcentrum (HTC). In het kader daarvan maakt Dudoc XP ook plannen om voorop te blijven lopen in de sector.

Het huis dat nooit af is

“We noemen het hier ook wel een onderwijsboulevard”, geeft Janny aan. 3 van de 4 opleidingsbedrijven bevinden zich in hetzelfde gebouw: Tetrix (metaaltechniek en mechatronica), IWNH (installatie- en elektrotechniek) en ESPEQ (bouw en schilderen). SPG Infra (civiele techniek) zit 100 meter verderop in de straat. “Zoveel disciplines onder één dak, daar zijn we vrij uniek in”, vertelt Suzanne, algemeen directeur van ESPEQ Bouwopleidingen. “De naam Dudoc XP staat voor ‘duurzaam door cocreatie’ en ‘experience’”, vervolgt ze. Maar het is tegelijkertijd een verwijzing naar de straat waar het gebouw is gevestigd, de W.M. Dudokweg, die weer is vernoemd naar de architect.

Op de buitencampus van Dudoc XP springt ‘het huis dat nooit af is’ gelijk in het oog. “Het zijn 4 woningen in verschillende stadia van afbouw”, legt Janny uit. “We zijn hier continu dingen aan het aanbouwen en afbreken. Het eerste huis heeft nog geen enkele verdieping; het laatste is bijna af en er zit een dak op.” Suzanne: “We hebben prachtige werkplaatsen, maar een bouwplaats is natuurlijk nog veel gaver.” Alle opleidingen maken gebruik van het huis voor hun praktijkonderwijs en -examens. Metselaars metselen bijvoorbeeld een nieuwe muur en timmerstudenten maken het dak wind- en waterdicht. “Heel levensecht”, vindt Janny.

“Het huis moet de leeromgeving hier zo leuk en aantrekkelijk mogelijk maken”, aldus Janny. Een groot deel van de eerste RIF-subsidie ging dan ook hiernaartoe. Vmbo’ers kunnen via het huis kennismaken met de opleidingen van Dudoc XP, bijvoorbeeld tijdens het jaarlijkse ‘Tech your Talent’. “Tweedejaars vmbo-leerlingen uit heel Noord-Holland Noord halen we daarvoor op met onze prachtige techniekbus,” vertelt Corinne Ruijter, projectleider van Dudoc XP. Suzanne: “Een paar weken na het evenement kiezen ze een uitstroomprofiel. We hopen dan dat ze enthousiast voor de techniek gaan.”

Ook bedrijven maken gebruik van het huis, vervolgt Suzanne. “Leveranciers van innovatieve producten kunnen hier hun product uitproberen of promoten.” Verfproducent Sigma testte er bijvoorbeeld nieuwe verfsoorten uit. Ook is het huis gebruikt als demonstratielocatie voor exoskeletten, verschillende kitsoorten, waterkerende producten, luchtdicht bouwen en houtrotreparaties. “Onze leerlingen maken zo tegelijkertijd kennis met de technieken van de toekomst”, geeft Suzanne aan.

10 jaar voorop lopen

“Tijdens de tweede RIF richten we ons op het verder ontwikkelen van onze opleidingen, docenten en instructeurs”, vertelt Janny. Met dat doel ging op 1 januari het practoraat van start. “Het gaat onderzoeken hoe we innovaties in het werkveld snel kunnen vertalen naar het onderwijs.” Hierbij helpt de structuur van Dudoc XP enorm. “We hebben veel bedrijven achter ons en daar gebeuren die innovaties,” legt Suzanne uit. Janny: “Daarnaast heeft de practor contact met een aantal lectoren op het hbo. Een heel interessante kans.”

Dudoc XP krijgt steeds meer naamsbekendheid. “De provincie, en daarmee ook het Manifest Werken en Ontwikkelen 2030, ziet ons als een serieuze partner en zet ons vaak in de spotlight”, vertelt Suzanne. “Mensen weten ons nu te vinden voor projecten en subsidiestromen.” Dit zorgde ervoor dat het consortium werd aangewezen als pilot-HTC. “We zijn heel blij met deze erkenning”, geeft Janny aan, “maar we vinden het ook wel logisch en verdiend.”

Bij een HTC is de samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en overheid nog nauwer, legt Suzanne uit. “Daarnaast is de studentendoelgroep breder: het gaat ook om mensen die van baan willen switchen of bijscholing nodig hebben.” Suzanne en haar collega’s zijn bezig met het ontwikkelen van concrete plannen voor Dudoc XP als HTC. Innovatie heeft hierbij de volle aandacht. “De ambitie is om als HTC 10 jaar voorop te lopen”, zegt Suzanne.

Techniekhoofdstad van Noord-Holland

Momenteel ligt de nadruk op netwerken. “Bij manifestbijeenkomsten doen we bijvoorbeeld veel contacten op, waar weer vervolgafspraken uit voortkomen”, vertelt Corinne. “Het ontwikkelen van Associate degree-trajecten, verkorte hbo-trajecten, staat ook op ons wensenlijstje. Dat is zo’n zaadje dat we nu in netwerken planten.” Waar alle lijntjes toe gaan leiden, moet nog duidelijk worden. “Maar de energie zit er zeker”, vindt Corinne.

“We willen van Heerhugowaard de techniekhoofdstad van Noord-Holland maken”, besluit Suzanne. “Als je jongeren verleidt om voor de techniek te kiezen, is de kans groter dat ze in de regio blijven wonen.” Dat sluit aan bij een van de speerpunten van de provincie – zeker als het gaat om Noord-Holland Noord, waar de bevolking krimpt. “We zijn lekker op weg!”

Bekijk hier de video die provincie Noord-Holland in 2022 maakte van Dudoc XP.

Bron: Provincie Noord-Holland | Dudoc XP op stoom in tweede RIF-project