Werkend Leren & Lerend Werken

Het Practoraat Werkend Leren & Lerend Werken is verbonden aan MBO Amersfoort
Het gezamenlijk management van MBO Amersfoort vormt de initiatiefnemer voor dit Practoraat. De ambitie om een Practoraat in te richten is opgenomen in het kwaliteitsplan en is daarmee strategisch ingebed. In januari 2021 is de Practor aangesteld. De periode daarna stond in het teken van voorbereidingen, zoals het schrijven van het Practoraatsplan en het werven van docentonderzoekers. Het Practoraat gaat in het najaar van 2021 van start met haar eerste onderzoeksactiviteiten. Het doel van het onderwijskundig Practoraat ligt in het versterken van de leeromgevingen ‘onderwijs-bedrijven’ en ‘leerbedrijven’ op basis van co-creëren van interventies en praktijkgericht onderzoek.

Er zijn meerdere aanleidingen voor de start van een practoraat gericht op werkend leren en lerend werken:

MBO Amersfoort hanteert onderwijs in bedrijf (OIB) als leidend onderwijsconcept
In dit concept staat het combineren van leren en werken in onderwijsbedrijven centraal. Onderwijsbedrijven zijn leeromgevingen, waar studenten onder begeleiding van instructeurs bedrijven runnen die diensten aan klanten/cliënten leveren. Voorbeelden zijn Leerhotel Het Klooster (horeca), FitAcademie Bokkeduinen (sport) en Salon de Nieuwe Stad (kappen en schoonheidsverzorging). Het aantal onderwijsbedrijven bij MBO Amersfoort is in de afgelopen jaren gestaag toegenomen tot 25 en verspreid over scholen en sectoren bij verschillende opleidingen te vinden. Theoretisch gezien is het concept krachtig en gericht op het verbinden van de werelden van school en werk. Tegelijkertijd wordt de kracht van het concept nog niet ten volle benut. (Tevredenheids)onderzoeken onder studenten en medewerkers geven aan dat het combineren van leren en werken niet altijd makkelijk is. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het uitlijnen van wat wanneer en hoe door studenten op school en in het onderwijsbedrijf gedaan wordt. Co-creëren van interventies die geflankeerd worden door praktijkgericht onderzoek, kan de onderwijsbedrijven als leeromgeving versterken. Daarnaast geven ze zicht op werkzame mechanismen en effecten van die interventies.

De beroepspraktijkvorming (BPV) maakt onderdeel uit van alle opleidingen binnen het MBO
Binnen de BPV staat de combinatie van leren en werken in leerbedrijven centraal. De BPV wordt gezien als een onmisbaar onderdeel van het middelbaar beroepsonderwijs. Onderzoeken onder studenten, medewerkers van MBO Amersfoort en praktijkopleiders van leerbedrijven laten zien dat zij beperkt tevreden zijn over de BPV. Hoewel er veel verbeterd is in de afgelopen jaren, wordt ook de kracht van deze leeromgeving nog niet ten volle benut. Eerder onderzoek heeft laten zien dat interveniëren om de kwaliteit van het proces van werkend leren te verhogen verre van eenvoudig is. Denk daarbij aan focus blijven houden op leren, aan uitvoerbaarheid van opdrachten en kwaliteit en intensiteit van de begeleiding. Zoeken naar werkende interventies vraagt om verder onderzoek.

Het concept van een Leven Lang Ontwikkelen (LLO) is in de afgelopen jaren meer en meer een maatschappelijk thema geworden
De opvatting dat blijvend leren nodig is om mee te kunnen met veranderingen heeft stevig voet aan de grond gekregen. Voor mensen, die een opleiding hebben doorlopen en inmiddels aan het werk zijn, speelt de vraag hoe dat leren in combinatie met werken vorm kan krijgen. Het is voor onderwijs en voor bedrijven/instellingen interessant om te kijken welke bijdrage interventies, gekoppeld aan werkend leren en lerend werken, kunnen leveren aan een leven lang ontwikkelen.

Het practoraat en de Practor vallen rechtstreeks onder het College van Bestuur
Naast de Practor  bestaat het Practoraat uit twee docent-onderzoekers en twee communities of practice (één voor de leeromgeving onderwijsbedrijven en één voor de leeromgeving leerbedrijven). De communities bestaan uit docenten, studenten, instructeurs en praktijkopleiders.