Visserij, Innovatie & Ondernemerschap

Het practoraat Visserij, Innovatie & Ondernemerschap is verbonden aan Firda

Dit practoraat was het eerste en is nog steeds het enige maritieme practoraat toegespitst op het visserij- en visverwerkend onderwijs vanuit de maritieme context in Nederland.

• In de eerste fase is het practoraat bekostigd vanuit de Regiodeal Noordelijk Flevoland met financiële bijdrage van Provincie Flevoland, Gemeente Urk en Firda (destijds ROC Friese Poort) in de periode 2021-2024.
• Na een meer regionale inbedding ontstond vanaf 2024 de mogelijkheid om op te schalen naar een meer landelijk karakter voor het practoraat vanuit bovenregionale samenwerking. De nadruk van de samenwerking ligt met name op de uitwisseling en gezamenlijk onderzoekskansen verkennen door visgerelateerde practoraten in Nederland. Zie (onder kopje ‘Onderzoek & praktijk) de toelichting bij het initiatief van oprichting Practoratenplatform blauwe practoraten. Om deze reden wordt het practoraat ook wel Kavel 1 ‘Nationaal netwerk genoemd’.
• Op 20 maart 2024 deed de mogelijkheid tot bovenregionale samenwerking zich voor doordat voormalig minister Adema van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN, destijds LNV) via een brief aan de Tweede Kamer een regeling aankondigde genaamd Visserij Ontwikkel Plan (VOP). Dit VOP met de looptijd van 2024-2030 (zes jaar) moet de visserijregio’s en gemeenschappen voor de landzijdige activiteiten compenseren. Enerzijds vanuit het Klimaatfonds voor geleden negatieve sociaal-economische effecten voor de visserij die doorwerken op de landzijdige visketen en anderzijds moet het VOP voor toekomstbestendige plannen zorgen vanuit de visserijregio’s.

Veel toekomstbestendige plannen zijn door bedrijfsleven vanuit de vijf visserijregio’s ingediend waarvan een selectie is gemaakt en gegund vanuit de beschikbare subsidiegelden. Ook het onderwijs mocht op landelijk niveau met een plan komen omdat herkend werd dat de visserij en landzijdige keten daarachter niet toekomstbestendig kan zijn zonder een gedegen onderwijsinfrastructuur en voldoende gekwalificeerd personeel. In de zomer van 2024 is om die reden vanuit het Nederlands visserijonderwijs een plan ingediend genaamd ‘Vernieuwingsimpuls visserijonderwijs’ (hierna: ViVo) als onderdeel van het VOP.

In Nederland worden vakmensen werkzaam ‘in de vis’ (visserij, aquacultuur, handel en verwerking) opgeleid vanuit het mbo onderwijs. Dat is de reden dat het VOP de focus legt op het vis-gerelateerde mbo onderwijs gericht op innovatief ondernemend vakmanschap. De ambitie vanuit het VOP is dat het mbo onderwijs breder en moderner wordt doorontwikkeld richting 2030. Daarmee ligt er een stevige basis voor toekomstperspectief van de visserijsector en de aanwas van op te leiden vissers en andere vaklieden die werken met vis.

De ambities vanuit het VOP voor het visserij- en vis-gerelateerde onderwijs zijn:

• behoefte om het visserijonderwijs te verbreden van sec maritiem naar ook blauwgroene aspecten,
• het optimaliseren van de rol die practoraten hebben in de vernieuwing van het onderwijs naar nieuwe perspectieven in/voor het werkveld,
• investeren in praktijkgericht onderzoek en innovatief vakmanschap met wendbaar vernieuwd ondernemerschap.